ZŁOTO CARÓWserial dokumentalny |
O bogactwie rosyjskich carów krążyły przez wieki legendy. Podczas ostatniego stulecia wiele skarbów zaginęło. Wiele zdołano jednak uratować. Pozostał magiczny blask świata, który przeminął. Skąd wzięło się złoto carów.
Pierwsza część opowiada o rozwoju Księstwa Moskiewskiego. Z niepozornej drewnianej twierdzy wyrasta Kreml – do dzisiaj symbol Rosji. Już ówcześni podróżni opisują wystawne złote zastawy, potężne murowane domy i fantastyczne ceremonie! Film ten odpowiada na pytanie, gdzie wzięło początek złoto carów, którego blask opromieniał Moskwę. Cóż wiadomo o moskiewskiej krainie z początków XVI wieku? O jej władcach? Więcej, niż nam się wydaje. Obok wielu fantastycznych historii krążących o państwie moskiewskim istnieje wiarygodny opis austriackiego podróżnika Sigismunda Herbersteina o przepychu panującym na kremlowskim dworze, o drogocennych prezentach, o wpływach zachodnich architektów, o krwawym zarodku fortuny carów, o pierwszym carze – Iwanie Groźnym.
Moskwa w XVII wieku. Za nią lata niepokoju, szalejących pożarów i strasznego terroru. Iwan IV pozostawił swojemu krajowi przerażające dziedzictwo. Pod koniec stulecia władzę przejmuje nowy, potężny przywódca – Piotr Wielki. Ten car nada Rosji imperialny Charakter i napełni swój skarbiec po brzegi. Za jego panowania niewiele jest lat spokojnych. Podpisem na setkach ukazów rzuca Rosję na kolana i decyduje o losie tysięcy ludzi. Liczne wojny, pochłaniające krocie, nadają carskiemu złotu szczególny charakter – poprzez budowę nowej stolicy, dalszy podbój Syberii i pierwszy zbiór dziwacznych, ale też drogocennych eksponatów. Piotr to rewolucjonista – jako pierwszy wyjeżdża na zachód, uczy się tam, obserwuje. Po jego powrocie wszystko się w Rosji zmieni. Odbierze on Moskwie honory stolicy. Wybuduje nową – Sankt Petersburg. Tym samym otworzy Rosji drogę morską na świat. Za jego czasów powstają pierwsze huty żelaza na Uralu. Teraz Rosja nie musi już importować drogiego żelaza. Na Syberii jest złoto – złoto Scytów!
Rosja, wiek dziewiętnasty. Skarbiec carski otwiera się na nowe bogactwo. Żółty kruszec, wypłukiwany z rzek Syberii odmienia Rosję. Ziemie za Uralem ogarnia gorączka złota. W wschodnich guberniach trafiają się samorodki o wadze kilkunastu kilogramów. Dom Romanowych nie jest biedny. Pałac Zimowy, dzieło włoskich architektów, mieści w sobie zbiory kilku pokoleń rosyjskiej dynastii.
Pod koniec dziewiętnastego wieku kolekcja Ermitażu zostaje udostępniona publiczności. Powstaje jedno z najbogatszych muzeów świata. To najszlachetniejsza odmiana złota carów. Jego ostatnim dziedzicem jest Mikołaj II.
Kraj zdaje się żyć zgodnie z przysłowiem: Bóg jest wysoko a car – daleko. Kolej transsyberyjska ma połączyć i zjednoczyć carskie imperium. To wielkie przedsięwzięcie upamiętnia nadworny jubiler cara Carl Faberge jednym ze swoich słynnych wielkanocnych jaj. W 1891 roku pod Władywostokiem Mikołaj II jeszcze jako następca tronu dokonuje symbolicznego otwarcia budowy.
Jest rok 1812. Rosji grozi katastrofa. Do Moskwy wkracza Napoleon Bonaparte na czele swojej Wielkiej Armii. Francuzi rabują wszystko, co da się wywieźć: biżuterię, drogie kamienie, naczynia cerkiewne. Pomoc przynosi rosyjska zima. Generał Mróz. Skazani na katorgę, w syberyjskich kopalniach srebra i rudy żelaza pomnażają bogactwo carów. Niewola dla jednych, wolność dla drugich – oto Syberia.
Rosja produkuje około 100 ton złota rocznie, jej zasoby, według geologów, wynoszą trzy razy więcej. Obyczaje są tu inne niż w centralnej Rosji. Całkiem inne niż w pałacach Petersburga. Wypłukiwane złoto nie rodzi fortun milionerów, jak w Ameryce. Skup jest zarezerwowany dla cara. Rewolucja, przewrót, bunt – krwawo tłumione w 1905 roku zamieszki, w 1917 kładą kres władzy carów.